Typy i rodzaje wkładek topikowych - wszystko, co musisz wiedzieć

Tagi

Wkładki topikowe należą do najczęściej stosowanych zabezpieczeń elektrycznych w instalacjach domowych i przemysłowych. Pomimo wzrostu popularności automatycznych wyłączników nadprądowych, klasyczne „topiki” wciąż cieszą się dużym uznaniem za swoją prostotę, niezawodność i niską cenę. W tym artykule przyglądamy się dokładnie dostępnym typom wkładek topikowych – ich konstrukcji, oznaczeniom, zastosowaniom i praktycznym różnicom.

Rodzaje bezpieczników topikowych ze względu na konstrukcję

W praktyce elektroinstalacyjnej wyróżnia się cztery najczęściej stosowane typy bezpieczników topikowych:

1. Wkładki topikowe typu D (korki topikowe)

To klasyczne bezpieczniki spotykane w starszych instalacjach mieszkaniowych. Mają porcelanową obudowę, gwint do wkręcania w gniazdo bezpiecznikowe oraz widoczną końcówkę sygnalizującą przepalenie. Występują w wariantach D0 (D01, D02) oraz D (DIII i większe), co pozwala na zastosowanie w instalacjach o prądach znamionowych od 2 A do nawet 100 A.

Typowe wartości prądowe: 2 A, 4 A, 6 A, 10 A, 16 A, 20 A, 25 A, 32 A, 35 A, 50 A, 63 A, 80 A, 100 A
Przeznaczenie: instalacje domowe, tablice licznikowe, stare skrzynki bezpiecznikowe
Montaż: wkręcane do gniazda bezpiecznikowego (np. porcelanowego typu 25A)

2. Wkładki topikowe typu NH (BM)

Profesjonalne wkładki nożowe wykorzystywane w energetyce, zakładach przemysłowych, stacjach transformatorowych i szafach zasilających. Ich charakterystyczną cechą są masywne noże stykowe, umożliwiające szybki montaż w rozłącznikach listwowych (np. RBK) oraz znacznie wyższe wartości znamionowe.

Zakres prądowy: od 6 A do 1250 A
Rozmiary: NH000, NH00, NH1, NH2, NH3 (różnią się szerokością i wysokością)
Przeznaczenie: rozdzielnice główne, zabezpieczenia transformatorów, układy dużej mocy
Typowe oznaczenie: „BM” lub „NH”

3. Wkładki cylindryczne (typ CH)

To bezpieczniki o cylindrycznym kształcie, montowane w specjalnych podstawach i rozłącznikach modułowych (na szynę DIN). Często stosowane w automatyce przemysłowej, elektronice oraz nowoczesnych instalacjach domowych jako zamiennik dla starszych „korków”.

Typowe rozmiary: 10x38 mm, 14x51 mm, 22x58 mm
Znamionowe napięcie: 230/400 V AC, czasem także 500 V
Montaż: wkładany do oprawy z zaciskiem sprężynowym lub śrubowym
Przykłady zastosowań: ochrona obwodów odbiorczych, zasilaczy, systemów PV

4. Wkładki typu KOMBI

Specjalna odmiana bezpieczników topikowych łączących funkcję topika z dodatkową sygnalizacją przepalenia lub zintegrowanym mechanizmem wyzwalającym. Używane głównie w przemysłowych instalacjach sterujących i układach wymagających rozbudowanej diagnostyki.

Cechy: sygnał przepalenia, możliwość współpracy z systemami kontroli
Zastosowanie: przemysł, automatyka, elektrownie

Rozmiary i typoszeregi bezpieczników topikowych

Wkładki topikowe występują w wielu standardowych wymiarach, zależnie od prądu znamionowego i typu konstrukcji:

Typ	Wymiary (przykładowe)	Zastosowanie
D01	Ø15 x 36 mm	obwody 6–16 A
D02	Ø21 x 50 mm	obwody 20–35 A
DIII	Ø28 x 68 mm	obwody do 63 A
NH00	38 x 21 x 53 mm	obwody 25–80 A
NH1	48 x 30 x 135 mm	obwody 63–250 A
CH10	Ø10 x 38 mm	obwody 2–32 A
CH22	Ø22 x 58 mm	obwody 35–100 A

Dobór odpowiedniego rozmiaru uzależniony jest nie tylko od wartości prądu, ale także od możliwości montażowych: gniazda, szyny, rozłącznika.

Charakterystyki działania wkładek topikowych

Każda wkładka topikowa posiada określoną charakterystykę czasowo-prądową, która określa szybkość jej zadziałania przy określonych przeciążeniach. Wyróżnia się dwa główne typy:

Szybkie (gF) – przeznaczone do ochrony czułych urządzeń, np. elektroniki lub przetwornic. Zadziałają natychmiast przy niewielkim wzroście prądu.
Zwłoczne (gG) – standardowe rozwiązanie dla instalacji domowych i przemysłowych, tolerują chwilowe przeciążenia (np. przy załączeniu silnika).

W zależności od oznaczenia, wkładki mogą być także klasyfikowane jako:

gG – do ogólnych zastosowań
gTr – dla transformatorów
aM – do ochrony silników (częściowa ochrona przed zwarciem)

Charakterystyka zadziałania dobierana jest w zależności od rodzaju obciążenia i koniecznego poziomu ochrony.

Gniazda i podstawy bezpiecznikowe. Rodzaje i co warto wiedzieć?

Do poprawnej pracy wkładki topikowej konieczne jest odpowiednie gniazdo bezpiecznika. Najpopularniejsze typy to:

Gniazdo bezpiecznikowe topikowe D – porcelanowe, z gwintem, starego typu, przystosowane do wkręcania korków
Gniazdo CH (cylindryczne) – modułowe, z uchwytem do montażu na szynie DIN
Gniazdo NH (listwowe) – przemysłowe, z uchwytem nożowym
Oprawy z sygnalizatorem przepalenia – nowoczesne podstawy z wskaźnikiem optycznym

Wymiana uszkodzonego gniazda powinna być wykonana zgodnie z dopuszczeniami producenta i obowiązującymi normami.

Gdzie kupić bezpieczniki topikowe i podstawy?

W ofercie sklepu internetowego Citrono.pl dostępny jest szeroki wybór:

bezpieczników topikowych typu D, NH i CH,
wkładek o charakterystyce gG, gF i specjalnych (np. PV),
podstaw bezpiecznikowych modułowych i porcelanowych,
akcesoriów montażowych do rozłączników i szaf zasilających.

Wszystkie produkty pochodzą od renomowanych producentów i spełniają obowiązujące normy bezpieczeństwa.

Podsumowanie

Wkładki topikowe występują w wielu typach i rozmiarach – od klasycznych „korków” typu D, przez przemysłowe bezpieczniki NH, aż po kompaktowe warianty cylindryczne. Każdy typ przeznaczony jest do określonych zastosowań i wymaga odpowiedniego gniazda oraz charakterystyki zadziałania. Wybierając bezpiecznik, należy zwrócić uwagę nie tylko na prąd znamionowy, ale również na rodzaj chronionego obwodu i środowisko pracy. W sklepie Citrono.pl znajdziesz pełną gamę wkładek topikowych i gniazd w atrakcyjnych cenach.